İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, vazifeleri tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir hareketi yapmak için ebeveynlerin birkaç sefer ikazda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu sıkıntılar Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal hünerlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, hayat kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, gerçek teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların birtakım kusurlu yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal problemleri artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu. 

 

Pozitif yaklaşın

Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, sıkıntılı davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Gerçek bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz yeterli davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz. 

 

Rutin uygulamalarınız olsun

Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin sistem epey değerlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, meskende bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor. 

 

Sınır belirleyin

Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, meseleyle çabaya karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek halde uygulayın. 

 

İyi bir irtibat kurun

DEHB’li bir çocukla uygun bir bağlantı kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha düzgün anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir formda konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın. 

 

Güçlü taraflarına odaklanın

Çocuğunuzun güçlü istikametleri, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü taraflarını keşfedin ve bu istikametlerini geliştirmelerine yardımcı olun. 

 

Düzenli spor ve uyku tertibi sağlayın

Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve meseleleriyle uğraş etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku sistemi de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha uygun davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır. 

 

Farkında olun

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha düzgün anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak güçlü bir durum olduğundan takviye alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla irtibata geçmek yararlı olabilir. Bu dayanakların hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin ekseriyetle bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal marifetler ve duygusal düzenleme üzere bahislerde şahıslara yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.

  

xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx

DEHB’yi artıran 6 kusurlu ebeveyn yaklaşımı!

Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların kimi yanlışlarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere kimi davranışsal problemleri artırabildiğini belirterek, 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;

• Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun tertipli ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve tertipli bir hayatı takip etmesinde problemlere yol açabilir. 
• İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların gereksinimlerinin ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
• İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere problemler yaşamasına yol açabilir.
• Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, sonlar ve rutinler epeyce kıymetlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
• Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl gerçek davranacakları ve meselelerini nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
• Çatışma ve gerilime yol açan konut ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir konut ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı